Zaduma, refleksja i świadomość okrucieństwa, jakie dokonało się w czasach hitleryzmu w „fabrykach śmierci” oraz to, jaki „ludzie ludziom zgotowali los” podczas II wojny światowej – to efekty wycieczki uczniów klasy VIII Szkoły Podstawowej w Łapszach Wyżnych do Państwowego Muzeum Auschwitz – Birkenau.
Zwiedzanie terenów byłego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau dla ósmoklasistów miało miejsce w dniu 04.04.2023r. Pierwszy punkt zwiedzania rozpoczęto od terenu należącego do Auschwitz. Przejście przez słynną bramę, nad którą widnieje cyniczny napis: Arbeit macht frei, wywołało wśród uczniów niepokój, niepewność, a równocześnie wzmożoną ciekawość miejsca i historii z nim związanego.
Wyjątkowych miejsc na terenie całego obozu jest wiele, jednak – zdaniem uczniów – na szczególną uwagę zasługuje blok nr 11. To w nim mieścił się tzw. sąd obozowy oraz więzienie, a w nim cela – miejsce kary głodowej św. Ojca Maksymiliana Kolbego. Aby uczcić wszystkich więźniów straconych w tym „piekle”, minutą ciszy oddano hołd ich pamięci. Przejście przez największy cmentarz świata zakładał wejście do krematorium, miejsca budzącego największe emocje, a nawet przerażenie. Widok krematorium tłumaczy słowa: „Kto nie zna historii, ten jest skazany na jej ponowne przeżycie”.
Drugą część zwiedzania Muzeum kontynuowano po dotarciu do Birkenau. Ten olbrzymi teren, na którym rozegrał się dramat tysiąca istnień ludzkich z powodu głodu, zimna, chorób i ciężkiej pracy spotęgował przeżycia uczniów. Tym bardziej, że program wycieczki uwzględniał możliwość wejścia do jednego z baraków, przewidzianego dla najmłodszych więźniów – dzieci.
Dodatkowym przedsięwzięciem był udział uczniów w warsztatach: „Ucieczki z Auschwitz” zorganizowanych i przeprowadzonych przez edukatorów Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holocauście. Na tematykę zajęć złożyły się wspomnienia osób, które przeżyły koszmar minionych lat, dzięki pomocy okolicznej społeczności, ich bohaterstwie, odwadze, poświęceniu z narażaniem własnego życia. Należy sądzić, że ósmoklasiści trwale zapamiętają to szczególne miejsce, jakim jest Muzeum Auschwitz – Birkenau i jego historię, nie bez powodu wpisane na światową listę UNESCO.
Warto zaznaczyć, iż wyjazd oraz tzw. pobyt studyjny obejmujący zwiedzanie Muzeum oraz udział we wspomnianych warsztatach był dla uczniów bezpłatny, zorganizowany w ramach Programu bezpłatnego pobytu studyjnego dla polskich uczniów w Państwowym Muzeum Auschwitz – Birkenau.
C. Regiec